Tachograaf algemene informatie

Wat is een digitale tachograaf en voor welke voertuigen is deze tachograaf verplicht? 

Een tachograaf registreert de rij- en rusttijden, de snelheid en de afgelegde afstand van een voertuig. Zware vrachtwagens, bussen en lichte bedrijfsvoertuigen in het beroepsgoederenvervoer moeten een digitale tachograaf hebben. 

Digitale tachograaf verplicht voor nieuwe bussen, vrachtwagens en lichte bedrijfsvoertuigen.

De digitale tachograaf is verplicht voor: 

  • Bussen en touringcars die meer dan 8 personen vervoeren, de bestuurder niet meegerekend. De bussen en touringcars hebben een datum eerste toelating van na 1 mei 2006. 
  • Zware bedrijfsvoertuigen in het beroepsgoederenvervoer, met een datum eerste toelating van na 1 mei 2006. De voertuigen hebben een toegestaan maximum gewicht van meer dan 3.500 kg. Het gaat dan om het eigen gewicht plus het maximale laadvermogen. 

Wat te vervangen als je al een ingebouwde tachograaf hebt (geldt alleen voor internationaal commercieel vervoer)?


Voertuigen die internationaal commercieel rijden (ander lidstaat rijden dan de lidstaat van registratie):

  • met een analoge of digitale tachograaf moeten uiterlijk op 01 januari 2025 een smart tacho 2 hebben;
  • met een Smart Tacho 1 moeten uiterlijk 18 augustus 2025 een smart tacho 2 hebben (retrofit);
  • met een toegestaan maximaal gewicht van meer dan 2.500 kg ( het eigen gewicht plus het maximale laadvermogen) en die cabotage verrichten: deze voertuigen moeten uiterlijk op 1 juli 2026 een Tacho 2 hebben.

NB dit geldt dus ook als dat maar 2 keer per jaar gebeurt. 

Wat te vervangen als je al een tachograaf hebt en die wil ombouwen? 

Analoog en Annex 1B versies ombouwen naar VDO DTCO 4.1 Tacho 2 :

  • Tachograaf vervangen
  • Kitas sensor vervangen (snelheidsmeter oftewel speedsensor)
  • Nieuwe DSRC-antenne inbouwen

NB1 Betreft het een Scania dan zal de software van het voertuig een aanpassing nodig hebben die bij de Scania dealer verzorgd kan worden.

VDO DTCO 4.0 (= eerste generatie Smart Tacho 1) ombouwen naar VDO DTCO 4.1 Tacho 2:

  • Tachograaf vervangen
  • Kitas sensor vervangen (snelheidsmeter oftewel speedsensor) 

NB Dit geldt echter niet voor de DAF voertuigen, hierbij moet ook de antenne en de antenne kabel worden vervangen. Wees hier dus bedacht op. 

Stoneridge (Gen2V1) (= eerste generatie Smart Tacho 1) ombouwen naar VDO DTCO 4.1 Tacho 2: 

  • Tachograaf vervangen
  • Kitas sensor vervangen (bij hergebruik van DSRC-module en alleen indien deze geschikt is voor 25 RTM-berichten

NB1 Dit geldt echter niet voor de DAF voertuigen, hierbij moet ook de antenne en de antenne kabel worden vervangen. Wees hier dus bedacht op. 

NB2 Betreft het een Scania dan zal de software van het voertuig een aanpassing nodig hebben die bij de Scania dealer verzorgd kan worden.

Welke voertuigen hebben een Smart tachograaf 1?

De volgende voertuigen met een datum van eerste toelating van na 15 juni 2019 moeten een smart tacho 1 (SMT1) hebben:

  • Zware bedrijfsvoertuigen in het beroepsgoederenvoervoer waarvan het toegestane maximumgewicht meer is dan 3.500kg;
  • Bussen en touringcars die meer dan 8 personen vervoeren, de bestuurder niet meegerekend.

De nieuwe slimme tachograaf 2.0 de volgende nieuwe functies:

  • DSRC-module (Dedicated Short Range Communication);
  • GNSS-module (Global Navigation Satellite System);
  • ITS (Intelligent vervoerssysteem).

Wat registreert de slimme tachograaf ?

Met de slimme tachograaf kun je onder andere het volgende registreren: 

  • Grenspassages
  • Laad- en losactiviteiten
  • Positie van het voertuig

Hierdoor kunnen de tachograafgegevens ook gebruikte worden voor controle op cabotage en detacheringen. Transportondernemers kunnen de digitale registratie ook gebruiken voor hun eigen bedrijfsadministratie.

Wat is Mobility Package? 

Het Mobility Package is een pakket van Europese wet- en regelgeving voor de transportsector. Het doel van het pakket is het gelijktrekken van regels in EU-lidstaten, een eerlijker Europees speelveld en het verbeteren van sociale omstandigheden voor chauffeurs. 

Het bevat nieuwe regels over onder andere rij- en rusttijden, invoering Smart Tacho 2,cabotage en de verplichte terugkeer van de chauffeur en het voertuig. In dit document is het totale overzicht te vinden inclusief vindplaatsen van de Europese regels en meest voorkomende vragen van de Europese Commissie. 

Hoe zit het met nieuwe voertuigen? 

Vanaf 21 augustus 2023 moeten nieuwe voertuigen van meer dan 3.500 kg voor goederenvervoer, bussen en touringcars die meer dan 8 personen vervoeren ( de bestuurder niet meegerekend) een smart tacho 2 (SMT2 of G2V2) hebben. Dat betekent dat datum van eerste toelating (DET) van 21 augustus  2023 of later is. Anders mag het voertuig niet de weg op. Deze nieuwe tachograaf registreert automatisch de grenspassages, communiceert op afstand via DSRC apparatuur de rijtijdovertredingen aan wegcontroleurs en heeft een functie voor het registreren van laden en lossen van het voertuig. Deze nieuwe functies ondersteunen de handhaving van de nieuwe cabotage en detacheringsregels. 

Zijn er ook vrijstellingen? 

De tachograafplicht geldt enkel voor voertuigen die goederen vervoeren of vervoer van meer dan 8 personen. Anders heb heb je geen tachograafplicht. Campers en kampeerwagens bijvoorbeeld zijn niet commercieel personenvervoer en daarvoor geldt de tachograafplicht niet. Meer info over vrijstellingen.

ILT controleert digitale tachograaf zonder staande houden van het voertuig

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) controleert de naleving van rij- en rusttijden via ingevoerde gegevens op de digitale tachograafkaarten. Bij een controle worden de gegevens uitgelezen, maar blijven op de bestuurderskaart staan. Na het uitlezen staan de gegevens ook op de computer van de inspecteur. 

Hoe bereid je voor als werkplaats die reeds tachograaf service partner zijn?

  • Controleer in je klantenbestand wie in aanmerking komt voor een retrofit
  • Benader je klanten actief 
  • Plan zoveel mogelijke vooruit en bestel tijdig de benodigde artikelen 
  • Controleer je voorraad van ijkmaterialen
  • Controleer de data dat je technici weer getraind moet worden
  • Zorg dat je werkplaats equipment up-to-date is. Zowel de WorkshopTab 1 als 2 hebben dezelfde updates nodig.

Wil je graag tachograaf service partner worden, dan heb je het volgende minimaal nodig:

  • Minimaal 1 Workshop tablet en ijkmaterialen per werkplaats
  • Minimaal 1 een technicus de training laten volgen tot Tachograaf technicus. 
  • Aanschaf van werkplaatskaart (en)
  • Werkplaats schouwing uit laten voeren door RDW
  • Tacho afmeld abonnement afsluiten bij je provider
  • Afhankelijk van wel of geen ready contract bij VDO 1x per jaar of 1x per 2 jaar het laten ijken van je ijkapparatuur
  • Per 4 jaar keurmeester(s) laten herexamineren.

Hoe bereid je voor als eigenaar vrachtwagen(s) / chauffeur:

  • Als chauffeur mag je maximaal 3 cabotage transporten (commerciĆ«le ritten) uitvoeren in het het buitenland. Daarna moet de persoon weer naar land van herkomst.
  • Na elke 8 weken dient de truck terug te gaan naar 1 van de exploitatievestigingen in de lidstaat waar hij geregistreerd staat.
  • De activiteiten van een slimme tachograaf kunnen op afstand gecontroleerd worden door inspecteurs van het ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport). Vanaf augustus 2024 hoeft men het voertuig dus niet meer staande te houden. 
  • Start op tijd met beslissingen nemen. Vanwege schaarste van keurmeesters en onderdelen zullen deze werkzaamheden mogelijk uitlopen.

Wat is handig om te weten over bestuurderskaarten:

Is een autobus of vrachtwagen voorzien van een digitale tachograaf? Dan heeft de chauffeur een bestuurderskaart nodig. Voor de afgifte van een bestuurderskaart wordt onderscheid gemaakt tussen chauffeurs uit EU-landen en niet EU-landen.

Bestuurderskaarten moeten uiterlijk 1 maal per 28 dagen worden gedownload. Dat betekent dat je werkgever eenmaal in de 28 dagen de gegevens moet kopiƫren vanuit uw bestuurderskaart naar een computer op de zaak.

Volgens het ArbeidsTijdenBesluit Vervoer moet je de schijven en/of elektronische data minstens 1 jaar bewaren. Het kan zijn dat je dezelfde gegevens op basis van andere regels (bv belasting) langer moet bewaren.

De Smart Tacho 2 heeft een aantal nieuwe functies, zoals een groter geheugen voor bestuurderskaarten. Ook worden grenspassages automatisch geregistreerd.

Sinds 21 juli 2023 geeft Kiwa Register B.V. de nieuwste versie tachograafkaarten uit. Het betreft de 2e versie van de 2e generatie tachograafkaarten (G2V2). Deze nieuwe tachograafkaarten zijn het gevolg van de vernieuwde technische specificaties van de Smart Tacho 2 en werken in alle generaties en alle versies tachografen.

Bestaande tachograafkaarten werken ook gewoon in de nieuwe Smart Tacho 2. Het is dus ook niet nodig om een nieuwe kaart aan te vragen als de huidige kaart nog geldig is en er gereden gaat worden met een Smart Tacho 2.

De nieuwe tachograafkaarten hebben onder meer een grotere opslagcapaciteit in verband met de wijziging van de 28 dagen naar 56 dagen welke een chauffeur onderweg moet kunnen overleggen. Daarnaast kan de nieuwe tachograafkaart ook de nieuwe functionaliteiten opslaan, zoals de automatische grenspassage en de nieuwe functie laden/lossen (welke ook in de tachograaf zelf worden geregistreerd). De nieuwe kaarten (G2V2) zijn te herkennen aan het nummer 0039 rechtsonder op de kaart.

Tachograafkaarten aanvragen en verlengen

Op de website van Kiwa Register kan je zien welke digitale tachograafkaarten er zijn. En hoe je deze kan aanvragen en verlengen. Als je tachograaf defect, gestolen of verloren is, vraag je een vervangende kaart aan via Kiwa Register. 

Tachograaf Tracker Fleet management systeem 

Alle data van de slimme tachografen kun je ook gebruiken om slimmer te werken. Dit kan met GPS Tacho tracker.

Met behulp van de Tacho Tracker kun je al je actuele gegevens van de DDD- bestanden (DDD-bestand is het bestand waarin op een digitale tachograaf van een vrachtwagen alle voertuig gerelateerde gegevens worden opgeslagen) van je voertuigen en de bestuurderskaarten op afstand en automatisch downloaden. Voertuigen hoeven dus niet meer fysiek aanwezig te zijn en je hoeft niet meer de data handmatig te downloaden! Zo heb je snel en gemakkelijk inzicht in de meest actuele tachograaf- data zoals rij- en rusttijden van de chauffeur en voertuig/CAN- bus data. Meldingen ten behoeve van de rij- en rusttijden van de chauffeurs worden doorgegeven aan de planners en kunnen nieuwe opdrachten veilig (binnen de rijlimieten) door de planners toegewezen worden.

Door middel van GPS kan de Tacho Tracker realtime de locatie en de status van het voertuig bepalen en doorgeven. Ook beschikt deze tracker over sensoren die het rijgedrag (ruw rijgedrag; remmen, acceleren, snelheden) en brandstofverbruik registreren. Overschrijdingen worden aan je gemeld. Door deze factoren te monitoren kun je het brandstofverbruik verminderen. 

De Tacho Tracker biedt ook de mogelijkheid tot het op afstand activeren (vanuit het portaal) van de startblokkade van een voertuig. Wanneer het voertuig een door jezelf afgebakend gebied binnentreedt of verlaat (geofencing), ontvang je direct een melding.


Nieuwe pictogrammen zijn toegevoegd in de DTCO 4.1:

Afkortingen die je tegen kan komen:

  • ITS Intelligent vervoerssysteem
  • DET  Datum eerste toelating
  • DDD Digital Data Distiller  Een DDD-bestand is het bestand waarin op een digitale tachograaf van een vrachtwagen alle voertuig gerelateerde gegevens worden opgeslagen.
  • GNSS-module Global Navigation Satellite System
  • DSRC-module Dedicated Short Range Communication
  • TPS Tachograaf Service Partner

Enkele interessante links:

Europese commissie 

Aftersales Truck (BOVAG branche manager) 

Koninklijk Nederlands Vervoer

Inspectie leefomgeving en Transport (ILT) 

Inspecteur (ILT) 

Europese commissie