Voor de truck- en trailerindustrie is voertuigverlichting niet alleen een kwestie van zichtbaarheid, maar ook van veiligheid, wettelijke naleving en internationale standaardisatie. De ECE-regelgevingen van de UNECE vormen het fundament voor de installatie, werking en goedkeuring van verlichting en signalering op zware voertuigen.
Installatie: ECE R48
ECE R48 is de basisregelgeving die bepaalt hoe verlichting op voertuigen moet worden geplaatst. Dit omvat hoogte en positie van lampen, zichtbaarheidshoeken, combinatie van lichtfuncties en automatische functies. Deze norm is verplicht voor alle voertuigcategorieën, waaronder N2/N3 (trucks) en O2/O3/O4 (trailers).
Veelgebruikte verlichting op trucks en trailers
Verlichtingstype | ECE-regelgeving | Kleur | Toepassing |
Richtingaanwijzers | R6 / R148 | Oranje | Voor, achter, zijkant |
Achterlichten & remlichten, positieverlichting | R7 / R148 | Rood | Achterzijde |
Positieverlichting | R7 / R148 | Wit | Voorzijde |
Achteruitrijverlichting | R23 / R148 | Wit | Alleen bij achteruitrijden |
Dagrijverlichting (DRL) | R87 / R148 | Wit | Voorzijde |
Zijmarkeringslichten | R91 / R148 | Oranje | Verplicht bij voertuigen >6 meter |
Zwaailampen & flitsers | R65 | Oranje | Werkvoertuigen, hulpdiensten |
Retroreflecterende tape | R104 / R150 | Rood/Geel | Contourmarkering trailers |
Achtermarkeringplaten | R70 / R150 | Rood/Geel | Lange/zware voertuigen |
Verstralers | R112 / R149 | Wit | Voorzijde |
Achteruitrijverlichting | R23 / R148 | Wit | Zijkant en achterkant |
Waarschuwingsverlichting | R65 | Oranje | Zwaailampen en flitsers |
Technische goedkeuring:
De technische eisen en goedkeuring van lichtsignaleringsapparatuur zelf, zoals richtingaanwijzers, remlichten, dagrijverlichting, enzovoort was voor 2021 vastgelegd in diverse regelgevingen en is vanaf 2021 vereenvoudigd in 3 categorieën. De eerste versie werd al aangenomen in 2019 onder het kader van het World Forum for Harmonization of Vehicle Regulations (WP.29), maar de formele toepassing en consolidatie van eerdere normen vond plaats in 2021. Het doel hiervan is:
- Vereenvoudiging van het goedkeuringsproces
- Harmonisatie van internationale normen
- Ondersteuning van technologische innovatie in voertuigverlichting
Jaar | Mijlpaal |
1958 | Eerste UN-regelgeving over voertuigverlichting onder het 1958 Akkoord. |
GRE Oprichting | De Working Party on Lighting and Light-Signalling (GRE) wordt opgericht als gespecialiseerde werkgroep binnen WP.29 |
2018–2020 | Start van het consolideringsproject: meerdere afzonderlijke verlichtingsreglementen (zoals UN R4, R6, R7, R23, R38, R50, R77, R87, R91) worden samengevoegd tot één overkoepelende regeling |
30 september 2021 | UN Regulation No. 148 treedt in werking: een uniforme regeling voor goedkeuring van lichtsignalisatieapparaten voor voertuigen en aanhangwagens |
2025 | 92e sessie van GRE: bespreking van nieuwe technologieën en updates voor lichtsignalisatie, inclusief LED-verlichting en digitale goedkeuringssystemen |
Regelgeving | Focus | Wat reguleert het? | Relevantie |
R148 | Lichtsignalen | Richtingaanwijzers, remlichten, DRL, mistlampen, zijmarkeringslichten | Vervangt oudere normen: R4, R6, R7, R23, R38, R50, R77, R87, R91 |
R149 | Koplampen | Grootlicht, dimlicht, verstralers, adaptieve systemen | Vervangt R19, R98, R112, R113, R119, R123 relevant voor moderne trucks |
R150 | Retroreflectie | Reflectoren, tapes, gevarendriehoeken | Vervangt R3, R27, R69, R70, R104; essentieel voor trailers en LZV’s |
Samenwerking tussen R48, R148, R149 en R150
ECE R48 regelt waar en hoe verlichting wordt geïnstalleerd. ECE R148, R149 en R150 bepalen wat voor verlichting en markering moet worden gebruikt, inclusief technische prestaties en goedkeuringscriteria. Bijvoorbeeld: een zijmarkeringslicht moet technisch voldoen aan R148, correct geplaatst zijn volgens R48, en zichtbaar zijn conform de eisen van R91.
Waarom zijn deze regels belangrijk voor trucks en trailers?
- Zichtbaarheid: Essentieel voor veiligheid bij nacht, slecht weer en manoeuvres.
- Wettelijke naleving: Verlichting moet voldoen aan ECE-normen voor typegoedkeuring.
- Internationale handel: Harmonisatie voorkomt aanpassingen per land.
- Innovatie: LED, adaptieve koplampen en slimme signalering zijn mogelijk binnen veilige kaders.